१२औं राष्ट्रिय पोशाक दिवस २०८१: हाम्रो पहिचान र विविधताको उत्सव
“नेपाली पोशाक हाम्रो गौरव, हाम्रो शान”
नेपालको ऐतिहासिक, सांस्कृतिक, र पहिचानको प्रतीकका रूपमा राष्ट्रिय पोशाक, राष्ट्रिय झण्डा, र भिन्नताहरूको संरक्षण गर्नका लागि २०८१ पाैष १७ गते १२औं राष्ट्रिय पोशाक दिवस आयोजना राष्ट्रिय धराेहर संरक्षण प्रतिष्ठान नेपालले गर्ने भएको छ।
यस विशेष अवसरमा, राष्ट्रिय पोशाक तथा अन्तर्राष्ट्रिय टोपी दिवसको महत्वलाई थप उजागर गर्दै सांस्कृतिक जागरणको अभियानलाई निरन्तरता दिन, २०७१ सालमा स्थापना भएको यस दिवसलाई उत्साहपूर्वक मनाइँदै आइएको छ।
राष्ट्रिय पोशाक दिवसले नेपालका मौलिक भेषभूषा, परम्परा, र सांस्कृतिक विविधतालाई सम्मान गर्दै एकता र पहिचानको सन्देश फैलाउने उद्देश्य राखेको छ। यस अवसरमा नेपालका विभिन्न जातजातिका मौलिक पोशाक, परम्परा, र पहिचानलाई उजागर गरिन्छ।
दिवस मनाउने महत्व
नेपालको ऐतिहासिक, सांस्कृतिक र परम्परागत पहिचानको जगेर्ना।
नयाँ पुस्तालाई नेपाली पोशाक र परम्पराको ज्ञान गराउँदै गौरव बढाउने।
सांस्कृतिक विविधता र राष्ट्रिय एकताको भावना प्रकट गर्ने।
अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा नेपालको मौलिकता प्रवर्द्धन गर्ने।
दिवसको सुरूवात
राष्ट्रिय पोशाक दिवसको सुरूवात २०६९ सालमा भएको हो। यसको मुख्य उद्देश्य नेपाली राष्ट्रिय पोशाकलाई प्रचार-प्रसार गर्दै हराउँदै गएको सांस्कृतिक परम्परालाई पुनर्जीवित गर्नु थियो।
यसैगरी, २०७१ सालमा अन्तर्राष्ट्रिय टोपी दिवस पनि स्थापना भई यस दिनलाई थप महत्त्वपूर्ण बनाइएको हो।
नेपालका विभिन्न जातजातिका भेषभूषा (पोशाक):
नेपाल बहुजातीय, बहुसांस्कृतिक, र बहुभाषिक देश हो। हरेक जातिको आफ्नै मौलिक पोशाक छ, जुन उनीहरूको पहिचान हो।
नेवारी समुदाय
पुरुष: लुङ्गी, पटुका, बख्खु, र ढाका टोपी।
महिला: गुन्यु चोली, हाकु पटासी, र चोले।
गुरुङ समुदाय
पुरुष: भोटु, कछाड, र टोपी।
महिला: गुन्यु, चोली, र लुङ्गी (फेरिया शैलीको)।
मगर समुदाय
पुरुष: दौरा सुरुवाल, पटुका, र टोपी।
महिला: फेरिया गुन्यु, चोली, र मौलिक गहनाहरू।
थारू समुदाय
पुरुष: धोती, कमिज, र गम्छा।
महिला: चिटिक्क परेको घाघरा, चोलिया, र ओढनी।
शेर्पा समुदाय
पुरुष: थोक (लामा कोट), कछाड, र टोपी।
महिला: भोटे गुन्यु (ङोई), एप्रोन, र स्टोल।
राई/लिम्बू समुदाय
पुरुष: दौरा सुरुवाल, कोट, र पटुका।
महिला: साम्लो (ढाकाको गुन्यु), चोली, र गहनाहरू।
मधेशी समुदाय
पुरुष: धोती-कुर्ता र अंगवस्त्र।
महिला: सारी, ब्लाउज, र ओढनी।
तामाङ समुदाय
पुरुष: भोटो, कछाड, र पटुका।
महिला: हुलामा (गुन्यु), चोली, र मौलिक गहना।
ब्राह्मण समुदायका भेषभूषा
ब्राह्मण समुदायको परम्परागत भेषभूषा साधारण तर सभ्य र धार्मिक महत्व बोकेको हुन्छ। उनीहरूको पहिरनले धार्मिक, सांस्कृतिक, र सामाजिक जीवनलाई झल्काउँछ।
पुरुषको भेषभूषा:
दौरा-सुरुवाल: सेतो वा हल्का रंगको, जुन शुद्धता र सादगीको प्रतीक हो।
टोपी: ढाकाको टोपी, विशेष गरी औपचारिक कार्यक्रम वा धार्मिक कार्यमा।
पटुका: कम्मरमा बाँधिने लामो कपडा, विशेष गरी पूजा वा परम्परागत कार्यका लागि।
जन्मे-धारा (जनै): ब्राह्मण पुरुषहरूको पहिचानको महत्वपूर्ण हिस्सा।
महिलाको भेषभूषा:
गुन्यु-चोली: सेतो, रातो, वा पहेँलो रंगको, जुन पवित्रता र शुभताको प्रतीक मानिन्छ।
सारी: धार्मिक कर्मकाण्ड वा विशेष अवसरमा सारी प्रयोग गरिन्छ।
ओढनी: चोलि माथि ओढ्ने कपडा, जसले शालीनता र परम्परा झल्काउँछ।
गहनाहरू: सुनका माला, मुन्द्रा, र चुरा।
विशेषता:
ब्राह्मण समुदायको भेषभूषा सरल, पवित्र, र धार्मिक भावना झल्काउने खालको हुन्छ।
धार्मिक कार्यहरू (पूजा, व्रत) मा सफा, नयाँ, र परम्परागत पोशाक लगाउने चलन छ।
ब्राह्मण समुदायको पोशाकले नेपाली संस्कृतिमा धार्मिक र सांस्कृतिक सम्पदाको महत्त्वलाई उजागर गर्दछ।
राष्ट्रिय पोशाकका प्रतीकहरू
पुरुष: दौरा-सुरुवाल, ढाका टोपी।
महिला: गुन्यु-चोली।
यी पोशाक नेपालका पहिचान मात्र होइनन्, नेपाली समाजका साझा सम्पत्ति हुन्।
कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि माननीय श्री बद्री पाण्डे (संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री) रहनेछन्। साथै, राजानन्द माण्डव्य (अध्यक्ष, राष्ट्रिय धराेहर संरक्षण प्रतिस्ठान नेपाल) को विशिष्ट उपस्थिति रहनेछ।
कार्यक्रम विवरण:
मिति: २०८१ पौष १७, बुधबार
समय: बिहान ११ बजे
स्थान: पाटन दरबार स्क्वायर, ललितपुर
आउनुहोस्, यस दिवसलाई मौलिक पोशाक र परम्परागत गहनाहरूले झल्काउँदै भव्य बनाऔं।
थप जानकारीका लागि सम्पर्क:९८५११००४१२